بهبود مدیریت و برنامه ریزی آبیاری با استفاده از تلفیق داده های سنجش از دور و مدل swap مطالعه موردی: کشت و صنعت نیشکر میرزا کوچک خان، ایران

با توجه به قرار گرفتن کشور ایران در نواحی خشک و نیمه خشک، توزیع زمانی و مکانی نامناسب بارندگی و سهم بالای مصرف آب در بخش کشاورزی، اندازه گیری و تحلیل شاخص های بهره وری آب کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است. در تحقیق حاضر برای ارزیابی میزان مطابقت وضعیت موجود آبیاری (تاریخ های آبیاری و عمق آبیاری) با نیاز آبی گیاه در منطقه کشت و صنعت نیشکر میرزاکوچک خان اهواز، از مدل شبیه سازی swap استفاده شد. جهت واسنجی و صحت یابی مدل swap در شرایط محدودیت دسترسی به داده های اندازه گیری شده مزرعه ای از تصاویر ماهواره landsat 7 etm+ و الگوریتم سبال برای 12 تاریخ در طی فصل رشد نیشکر استفاده شد. نتایج شبیه سازی اجزای بیلان آب توسط مدل واسنجی شده swap نشان داد که مقدار آب مصرفی در منطقه (2640 میلی متر) بیش از نیاز آبی گیاه بوده و حجم زیادی از آن به صورت نفوذ عمقی از منطقه توسعه ریشه گیاه خارج می شود. کارایی مصرف آب نیشکر در شرایط مدیریت زارع 5/3 کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد. به منظور کاهش نفوذ عمقی و افزایش کارایی مصرف آب در منطقه، شش سناریوی برنامه ریزی آبیاری در شرایط مختلف شامل: امکان کاهش عمق آبیاری، امکان حذف نوبت های آبیاری و امکان تغییر تاریخ های آبیاری با استفاده از مدل swap مورد بررسی قرار گرفت و تقویم بهینه آبیاری در هر سناریو برای منطقه پیشنهاد گردید. نتایج حاصل از شبیه سازی اجزای بیلان آب در شرایط اعمال تقویم بهینه آبیاری پیشنهادی توسط مدل swap، نشان داد که با توزیع مناسب تاریخ های آبیاری و یا کاهش عمق آب آبیاری در منطقه می توان به طور متوسط میزان آب مصرفی را 34 % کاهش و کارایی مصرف آب را 55% افزایش داد و در صورت ترکیب این دو سناریو میزان آب مصرفی به طور متوسط 42% کاهش و کارایی مصرف آب 68% افزایش می یابد.